duur

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  duur    (hulp, bestand)
• IPA: / dyr / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• duur

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘kostbaar’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1100

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	duur	duurder	duurst
verbogen	dure	duurdere	duurste
partitief	duurs	duurders	-

Bijvoeglijk naamwoord

duur

1. (handel) van iets dat je wilt kopen, dat je er veel geld voor moet betalen

   • Hij koopt altijd dure maar kwalitatief goede spullen die lang meegaan. 

Synoniemen

• kost, kostbaar, prijzig, expensief

Antoniemen

• goedkoop

Hyponiemen

• (intensivering) allerduurst, peperduur, poepduur, superduur, stervensduur

Afgeleide begrippen

• duurdoenerij, duurkoop, duurte

Vertalingen

    niet goedkoop   

Duits: teuer (de) Engels: expensive (en), pricey (en), valuable (en) Frans: cher (fr) Ido: chera (io) Papiaments: karo

Pools: drogi (pl) m Russisch: дорогой (ru) (dorogój) Spaans: caro (es), costoso (es) Vietnamees: đắt (vi)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	duur	-
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de duur m

1. (tijdrekening) benodigd tijdbestek

   • De duur van de gecompliceerde operatie was 8 uur. 

Uitdrukkingen en gezegden

• op den duur

na lang wachten

•  Op den duur besteedde ik steeds minder aandacht aan wassen, andere dingen vond ik veel belangrijker.  

• duur betaald

waarvoor men veel heeft moeten inleveren, niet alleen maar geld

∗ En ook na de duur betaalde vrede, die de dappere Finnen Karelië en grote gebieden in het zuidoosten hadden gekost, was er niet veel om over te discussiëren.

Hyponiemen

• gedurig, langdurig

   

arbeidsduur batterijduur behandelduur behandelingsduur beschermingsduur bezoekduur blootstellingsduur contractduur contractsduur cursusduur eeuwigheidsduur gebruiksduur geldigheidsduur inschrijvingsduur levensduur ligduur loopduur maximumduur minimumduur ochtenduur omzetduur opleidingsduur opnameduur overlevingsduur peperduur periodeduur poepduur reisduur speelduur stervensduur studieduur tijdduur tijdsduur toonduur uitkeringsduur uitvalduur verblijfsduur verpleegduur verzuimduur werkduur werkeloosheidsduur werkingsduur werkloosheidsduur woonduur ziekteduur zittingsduur zwangerschapsduur

Werkwoord

vervoeging van
duren

duur

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van duren
   

   • Ik duur. 

2. gebiedende wijs van duren
   

   • Duur! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van duren
   

   • Duur je? 

Gangbaarheid

• Het woord duur staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "duur" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Nedersaksisch

Voorzetsel

duur

1. door

Urkers

Voorzetsel

duur

1. door