catharsis
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- ca·thar·sis
Woordherkomst en -opbouw
- Leenwoord uit het modern Latijn, in de betekenis van ‘reiniging’ voor het eerst aangetroffen in 1832 [1]
- uit het Latijn [2]
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | catharsis | catharsissen |
verkleinwoord |
Zelfstandig naamwoord
- het schoonmaken van iets, iets opruimen
- plotseling en op heftige manier vinden van een oplossing voor (psychische) problemen
- De beste grap over de Franse verkiezingen die de ronde doet is een foto van een strenge Sigmund Freud die zegt: „In Frankrijk een zeer oedipale tweede ronde, zij die haar vader vermoordde tegen hem die met zijn moeder trouwde.” Het tv-duel woensdagavond bracht niet de catharsis van een Griekse tragedie, maar theatraal was het zeker, de woordenstrijd tussen finalisten Marine Le Pen (die papa Jean-Marie royeerde) en Emmanuel Macron (die zijn 24 jaar oudere toneeljuf huwde). Een onthutsende schreeuwpartij waarbij de debatleiding alle regie verloor. Commentatoren waren verbijsterd over de agressie: is dit hoe pretendenten voor het hoogste staatsambt de degens kruisen?[4]
- Het klinkt bijna pervers, gezien de autobiografische materie, maar als publiek wil je óók die andere stadia van het rouwproces meemaken, en meevoelen: de woede, het verdriet. Loutering en catharsis volgen daarna. Die boog wordt ons nu ontnomen. Eerst is er afstand, dan acceptatie. Het eerste duurt te lang, het laatste komt te snel. [5]
Synoniemen
- [1] schoonmaking, reiniging, zuivering, purgatie
- [2] loutering
Vertalingen
Gangbaarheid
- Het woord catharsis staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "catharsis" herkend door:
68 % | van de Nederlanders; |
79 % | van de Vlamingen.[6] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ "catharsis" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ catharsis op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ NRC Luuk van Middelaar 4 mei 2017
- ↑ NRC Herien Wensink 2 april 2017
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be