borst

borst [2]

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  borst    (hulp, bestand)
• IPA: /bɔrst/

Woordafbreking

• borst

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘lichaamsdeel’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 701
• Leenwoord uit het Duits, in de betekenis van ‘jonkman’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1623

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	borst	borsten
verkleinwoord	borstje	borstjes

Zelfstandig naamwoord

de borst v / m

1. (anatomie) bovenste deel van de voorkant van de romp van mens (of vergelijkbaar deel bij dier), van onder begrensd door het middenrif en van boven door de hals

   • Versnijd iedere borst in drie filets en snijd deze in blokjes. 

   ▸ In de natuur vind ik rust en vrede om na te denken en te bidden. Ook al ben ik geen katholiek, toch sla ik vaak een kruisje voor mijn borst.

2. (anatomie) elk van de twee vooruitstekende klieren bij vrouwen waaruit zich de moedermelk afscheidt

   • Maar Albert was geen vlug type, alles kostte bij hem tijd. En al heel snel was daar Cécile geweest, hij was meteen hartstochtelijk verliefd, de ogen van Cécile, de mond van Cécile, de glimlach van Cécile, en daarna uiteraard de borsten van Cécile, de kont van Cécile, hoe wil je dan aan iets anders denken.  

   ▸ Zijn hand gleed vanaf haar rug langzaam naar beneden. Chantal trok hem steviger tegen zich aan. Zijn bovenlichaam drukte nu tegen haar borsten.

Hyponiemen

   

Japanse roodborst Perzische roodborst adelborst armborst asborst blauwborst bovenborst breedborst echte breedborst eendenborst ganzenborst gewone breedborst hanenborst hangborst haviksborst inborst kalfsborst kalkoenborst kiekenborst kippenborst lamsborst linkerborst luchtborst moederborst nepborst onderborst ovale breedborst rechterborst roodborst siliconenborst trechterborst vrouwenborst witborst zwartborst

Afgeleide begrippen

   

aamborstig borst open borstaandoening borstademhaling borstader borstamputatie borstbeeld borstbeen borstbes borstbesparend borstbezie borstbol borstboom borstbout borstcrawl borstendokter borstfoto borstgareel borstgevoed borstgroei borsthaar borstharnas borstholte borsthoning borsthoogte borstimplantaat borstjuweel borstkanker borstkas borstkast borstkind borstklep borstklier borstkliniek borstklopperij borstkolf borstkransje borstkreupel borstkruid borstkruis borstkuil borstkuras borstkwaal borstlap borstlift borstlijder borstmelk borstmicrofoon borstnaald borstomvang borstonderzoek borstontsteking borstontwikkeling borstoperatie borstpijn borstplaat borstplank borstpomp borstprothese borstreconstructie borstriem borstrok borstschild borstsieraad borstslag borstspier borststem borststreek borststuk borsttepel borsttoon borsttumor borstvergroting borstverkleining borstvin borstvlies borstvoeden borstvoeding borstvoedingsverlof borstvorming borstwater borstweefsel borstwering borstwerk borstwervel borstwond borstzaag borstzak borstziekte borstzwemmen rondborstig vrijpostig

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: Dat stuit mij tegen de borst.

Daar heb ik een afkeer van/Dat valt me zwaar tegen

• [1]: Iemand aan de borst drukken

Iemand liefdevol omarmen (ook fig.)

• [1]: Uit volle borst (zingen)

Luid zingen

∗ Uiteindelijk gaf Lauritz toe aan het zeilgesprek, met het oog op Christa had hij het uitgesteld tot aan het nagerecht, peer geflambeerd met cognac, maar nu barstte het uit volle borst los.

• [1]: Zich op de borst kloppen

Zich zonder bescheidenheid op iets beroemen (vaak onterecht)

• [2]: De borst geven

Een kind moedermelk uit de borst laten drinken

Vertalingen

    1. bovenste deel van de voorkant van de romp van mens of dier   

Bretons: bruched (br) m Bulgaars: гръден кош (bg) m, бюст (bg) m Duits: Brust (de) v Engels: chest (en) Esperanto: brusto (eo) Frans: poitrine (fr) v Italiaans: petto (it) m Latijn: pectus (la) m

Nauruaans: barran (na), ikimwamwa (na) Noors: bryst (no) o Nynorsk: bryst (nn) o Occitaans: pitre (oc) m Slowaaks: m hrud' v, hrudník Tobiaans: tut Turks: göğüs (tr)

    2. elk van de twee vooruitstekende klieren bij vrouwen waaruit zich de moedermelk afscheidt   

Arabisch: صّدر (ar) Baskisch: bular (eu), titi (eu), ugatz (eu), papar (eu), papo (eu) Bretons: bronn (br) v Bulgaars: гърда (bg) v Duits: Brust (de) v Engels: breast (en), pram (en) Esperanto: mamo (eo) Fins: rinta (fi) Frans: sein (fr) m Hawaïaans: ū, waiū Hongaars: cici (hu) Ido: mamo (io) Iers: cíoch (ga) v, brollach (ga) m Italiaans: seno (it) m

Meryam Mir: nano Nauruaans: barran (na), ikimwamwa (na) Noors: bryst (no) o, pupp (no) m Nynorsk: bryst (nn) o, pupp (no) m Pitjantjatjara: ipi, mimi Portugees: peito (pt) m Russisch: грудь (ru) (grud') Spaans: pecho (es) m, seno (es) m Taroko: núnuh Tobiaans: tut Toki Pona: nena mama Turks: göğüs (tr), meme (tr) Zweeds: bröst (sv) o, barm (sv) g, bringa (sv) g

    de borst geven   

Duits: stillen (de) Engels: breastfeed (en)

Esperanto: mamnutri (eo)

Werkwoord

vervoeging van
bersten

borst

1. enkelvoud verleden tijd van bersten
   

   • Ik borst. 
     
   • Jij borst. 
     
   • Hij, zij, het borst. 

Synoniemen

• berstte

Gangbaarheid

• Het woord borst staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "borst" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Middelnederlands

Zelfstandig naamwoord

borst

1. (anatomie) borst; bovenste deel van de voorkant van de romp van mens (of vergelijkbaar deel bij dier), van onder begrensd door het middenrif en de hals
2. (anatomie) borst; elk van de twee vooruitstekende klieren bij vrouwen waaruit zich de moedermelk afscheidt