Nederlands

Uitspraak
Woordafbreking
  • af·leg·gen
Woordherkomst en -opbouw
stamtijd
onbepaalde
wijs
verleden
tijd
voltooid
deelwoord
afleggen
legde af
afgelegd
zwak -d volledig

Werkwoord

afleggen

  1. overgankelijk voorbereiden van de overledene(n) op de begrafenis
    • De kinderen hielpen mee met het afleggen van hun dode vader. 
  2. overgankelijk afstand overbruggen
    • Ik moest tien kilometer afleggen om thuis te komen. 
     'Veel mensen leggen de route af per fiets, op de motor of in een klassieke auto.'[3]
     Wat een tocht! Na zeven weken lopen had ik nog niet eens een kwart van de hele trail afgelegd, maar ik was dolblij dat ik de hete woestijn eindelijk achter me kon laten.[4]
  3. inergatief ~ tegen: verliezen van
    • Frankrijk legde het af tegen Nederland tijdens de voetbalwedstrijd. 
  4. van het lichaam doen
    • Het legde zijn jas af bij het binnentreden van het warme klaslokaal. 
  5. doen, volbrengen
    • een examen afleggen 
  6. overgankelijk (misdaad) bespieden, in het bijzonder met een truc erachter komen of een huisdeur gebruikt wordt zodat makkelijker kan worden ingebroken
     De wijkagenten van de Hengelose Es en Wilbert & Tichelwerk hebben op hun Facebookpagina een waarschuwing geplaatst over woningen die ‘afgelegd’ worden met stokjes. Volgens de politie plaatsen inbrekers in deze vakantieperiode stokjes tegen de deur, om te zien of de bewoners thuis zijn.[5]
     De inbreker plaatst een takje tegen de voordeur van een woning. In politiejargon wordt deze methode afleggen genoemd. Als het takje er na één of twee dagen nog steeds zit, is er waarschijnlijk langdurig niemand thuis.[6]
Vertalingen

Gangbaarheid

100 % van de Nederlanders;
100 % van de Vlamingen.[7]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. afleggen op website: Etymologiebank.nl
  3.   Weblink bron
    Peter Giesen
    “Route Nationale 7, leuker dan de Route du Soleil” (30 juli 2014), de Volkskrant
  4. Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers  
  5.   Weblink bron
    Ralph Blijlevens
    “Politie Hengelo waarschuwt voor stokjes bij de deur: ‘Kan wijzen op inbrekers’” (5 augustus 2020) op nrc.nl
  6.   Weblink bron Gearchiveerde versie
    Malini Witlox
    “Van plakband op de bel tot takjes bij de voordeur: deze trucs gebruiken inbrekers” (28 maart 2018) op omroepbrabant.nl
  7.   Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be


Nedersaksisch

Werkwoord

afleggen

  1. afleggen